Перевод: с латинского на русский

с русского на латинский

utĭlis PM

  • 1 utilis

    utilis utilis, e полезный

    Латинско-русский словарь > utilis

  • 2 utilis

    ūtilis, e [из utibilis от utor]
    1) полезный (cibus aegro u. CC); годный (ad aliquid Pl, C, PM или alicui rei C, Cs, V etc., редко alicujus rei O)
    2) юр. (при отсутствии законодательного основания) построенный на аналогии, т. е. логический, разумный (actio, judicium, interdictum Dig; persecutio CJ)

    Латинско-русский словарь > utilis

  • 3 utilis

    utiliter (adv.) 1) годный к употреблению, ad habitandum ut. aedificium (1. 183 D. 50, 16. 1. 4 pr. D. 43, 19). 2) полезный, publice s. in commune utile esse (1. 33 § 2 D. 3. 3);

    impensae ut., против. necessariae и voluptuariae (1. 38. 39 D. 5, 3. 1. 11 C. 2, 19. 1. 10 § 1. 1. 12. § 2 eod.).

    3) действительный, имеющий силу, ut. datio tutoris (1. 10 § 2 D. 26, 2. 1. 10 § 1 D. 26, 4);

    actio ut. прот. inanis (1. 24 § 2 D. 40, 12);

    util. agere (1. 6 § 1. 1. 7. D. 18, 7. 1. 23 D. 16, 3. 1. 41 D. 4, 4);

    replicatio (1. 7 § 6 D. 42, 4. 1. 35 D. 2, 14);

    ut. interdictum (1. 2 § 6. 39 D. 43, 8. 1. 43 D. 11, 7);

    util. stipulari (1. 45 § 2. 1. 46 pr. 97 § 1 D. 45, 1), obligari (1. 16 § 7 D. 20, 1. 1. 48 § 2. 1. 89 D. 28, 5. 1. 17. 45 pr. D. 40, 5).

    4) соответственный, справедливый, a) вообще, tam benignius quam utilius esse (1. 53 D. 12, 6. 1. 54 pr. D. 17, 1. 1. 22 pr. eod. 1. 3 D. 11, 7. 1. 1 § 3 D. 5, 4);

    b) особ. для обозн. срока, в который не включаются дни, в которых лицо по поводу известных препятствий не было в состоянии совершить юридических действий, против. tempus continuum, ut. dies, menses (1. 39 D. 4, 4. 1. 21 C. 9, 9).

    5) аналогичный: actio ut. прот. directa (см. s. a.);

    utiliter condicticia experiri прот. directo vindicare (1. 55 D. 24, 1. 1. 17 § 3 D. 7, 1. 1. 13 § 25 D. 19, 1. 1. 5 § 21 D. 36, 4. 1. 21 § 6 D. 4, 2. 1. 2 § 1 D. 10, 2. 1. 8 C. 4, 39).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > utilis

  • 4 utilis

    e полезный

    Латинско-русский медицинско-фармацевтический словарь > utilis

  • 5 utilis

    ,e
    полезный

    Latin-Russian dictionary > utilis

  • 6 utilis

    , utile (m = f,n)
      полезный, пригодный

    Dictionary Latin-Russian new > utilis

  • 7 Procecidochares utilis

    2. RUS
    4. DEU
    5. FRA

    VOCABULARIUM NOMINUM ANIMALIUM QUINQUELINGUE > Procecidochares utilis

  • 8 полезный

    utilis, e

    Latin-Russian dictionary > полезный

  • 9 annus

    год (1. 51 § 2. D. 9, 2. 1. 4 § 5 D. 40, 7);

    annum civiliter non ad momenta temporis, sed ad dies numeramus (1. 134. D. 50, 16). Счисление времени по дням римляне называют гражданским (computatio civilis). День, в который началось что-либо, входил в определенный счет; право приобреталось с наступлением срочного дня, терялось с истечением назначенного дня;

    annus utilis (см. utilis 4. b);

    post annos, при отпуске на волю в силу завещания = post biennium (1. 17 § 3. D. 40, 4).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > annus

  • 10 directus

    (adi.) directo (adv.) прямой, linea in directum traducta (1. 29. D. 41, 1); (1. 2 § 21 D. 43, 8); непосредственно, non directo, sed per successionem hereditas pervenit ad aliquem (1. 103 pr D. 32);

    verba directa, противоп. inflexa, precaria (1. 15 C. 6, 23);

    directis verbis stipulationem compositae (1. 10 C. 8, 38), cp. § 1 J. 3, 15;

    verbis dir. adimere hereditatem (1. 4 C 6, 35);

    verbis dir. S. iure directo dare libertatem (1. 9. 10. C. 7, 2);

    directo dare libertatem, противоп. per fideiconmissum;

    ex directo (противоп. ex fideicomm.) ad libertatem pervenire (1. 56 D. 40, 4. 1. 12 § 2. 1. 16. 55 § 1 D. 40, 5. § 2 J. 2, 24);

    libertas directa, противоп. fideicommissaria (1. 12 pr. 1. 28 D. 29, 4. 1. 11 § 2. 1. 16 § 13. 1. 22 § 1 D. 36, 1. 1. 14 C. 7, 2);

    institutio, substitutio directa противоп. precaria, fideicommiss. (l. 19 pr. D. 29, 1. 1. 26 C. 3, 28. 1. 5 C. 2, 26);

    directo substituere (1. 15 D. 28, 6);

    donatio directa противои. mortis causa instituta sive conditione suspensa (1. 25 C. 8, 54);

    actio directa, iudicinm directum: a) первоначальный иск противоп. а. utilis, аналогическому иску, который может быть предъявлен propter paritatem rationis и в других случаях, подобных тем, для которых он первоначально был предназначен (§ 16 J. 4, 3. 1. 27 § 1 D. 3, 3. 1. 47 § l D. 3, 5. 1. 13 pr. D. 9, 2. 1. 26 § 3 D. 23, 4. 1. 37 pr. D. 44, 7);

    actio directo competit (1. 45 D. 24, 3);

    directa in rem actio, первоначальный гражданский иск, вытекающий из права собственности, rei vndicatio, противоп. Publiciana, который претор предоставлял бонитарному собственнику (§ 4 J. 4, 6. 1. 6 C. 7, 35);

    directo vindicare противоп. utilis in rem actio (1. 55 D. 24, 1);

    electio erit actori utrum directo agere velit - an praetoria (1. 26 § 2 D. 9, 4);

    b) противоп. actio contraria (см. contrarius s. 1. a) - иск об исполнении главного обязательства (§ 2 J. 4, 16. 1. 20 D. 3, 5); с) противоп. приготовительному иску, actio ad exhibendum обозн. - главный иск, который может быть предъявлен после изъяснения известных второстепенных обстоятельствь (напр., rei vindicatio, actio in rem) (1. 3 § 13. 1. 17 D. 10, 4);

    d) противоп. a. restitutoria s. rescissoria обознач. - иск, вытекающий из гражданского права, а не в силу реституции in integrum (1. 8 § 12. 13 D. 16, 1. 1. 24 C. 3, 32);

    e) противон. а. noxalis - иск, который предъявляется прямо против виновника (§ 5 J. 4, 8. 1. 26 § 4 D. 9, 4);

    f) обознач. иск, который вчинается прямо (directo agere) против сына, как должника, в противоположность иску, который можеть быть предъявлен против отца, по поручению коего сын вступил в обязательное отношение, напр. act. quod iussu, de peculio (1. 3 § 4 D. 13, 6); выражения: directo agere s. condicere относятся также к искам, вытекающим из обязательств filii-familias, servi, institoris, magistri navis, - которые вчинались против отца, господина, собственника промышленных заведений, хозяина корабля, противопол. act. adiecticiae qualitatis (§ 8 J. 4, 7. 1. 84 D. 17, 2).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > directus

  • 11 eximie

    eximiē [ eximius ]
    1) отменно, отлично, замечательно, исключительно ( cenare J)
    2) щедро ( polliceri L — v. l. к enixe)

    Латинско-русский словарь > eximie

  • 12 inutilis

    in-ūtilis, e
    1) бесполезный, непригодный, негодный (ad aliquid C, Cs etc. и alicui rei Q)
    2) вредный, опасный, гибельный (oratio i. civitati L; civis seditiosus et i. C)

    Латинско-русский словарь > inutilis

  • 13 perutilis

    Латинско-русский словарь > perutilis

  • 14 utilitas

    ūtilitās, ātis (gen. pl. um и ium) f. [ utilis ]
    1) полезность, польза, благо, выгода (metiendi ratiocinandique u. C)
    2) преим. pl. услуга, полезное дело ( mirabiles utilitates alicui praebere C)

    Латинско-русский словарь > utilitas

  • 15 utiliter

    ūtiliter adv. [ utilis ]
    полезно, с пользой, на пользу (u. animis nostris permotiones datae C)

    Латинско-русский словарь > utiliter

  • 16 vehementer

    1) сильно (irasci Pl; percutere Pt); крепко ( astringere manus Pl); жестоко (errare C, Sen)
    2) страстно, решительно, энергично ( agere C); бурно (gaudēre C; excandescere Pl)
    3) чрезвычайно, весьма (utĭlis, gratus C); крайне ( displicēre C); совершенно ( ignorare aliquem C)

    Латинско-русский словарь > vehementer

  • 17 dies

    1) день, а) 12 часов дня, от восхода солнца до его заката (1. 2 § 1 1). 50, 16): hora sexta diei, полдень противоп. hora sexta noctis, полночь (1. 7 D. 41, 3), или mane, albescente caelo (1. 25 § 1 D. 28, 2. 1. 2 D. 33, 1);

    b) сутки, 24 часа, а) от полуночи до полуночи (1. 8 D. 2, 12);

    b) когда часы и начало времени не брались во внимание, annus qui ex continuis diebus CCCLXV constat (1. 4 § 5 D. 40, 7. cf. 1. 51 § 2 D. 9, 2);

    dies utiles (1. 2 pr. § 1 D. 38. 15. cf. utilis);

    prior. posterior dies (bissexti);

    extremus dies mensis (1. 98 D. 50, 16);

    tertio quoque die (1. 1 pr. D. 43, 28);

    alternis diebus (см. alternus); (1, 8 § 3 D. 2, 15);

    et diem et horam denunciatione complecti (1. 5 § 1 D. 43, 24);

    adiecto die et consule (см consul); (Gai IV. 15. 29. III. 790.

    2) момент а) cpoк, как ограничение действия юридического акта. Такое ограничение может касаться или начала (ех die), или конца действия акта (ad diem) (l. 44 § 1 D. 44, 7);

    dies certus s. certa, dies incertus s. incerta (1. 16 § 1 D. 12, 6. 1. 30 § 4 D. 30. 1. 1 D. 35, 1. 1. 21 pr. D. 36, 2. 1. 13 § 3 D. 38, 4. 1. 70 D. 46, 3); (1. 77 D. 50, 17); (1. 41 § 1 D. 45, 1); (1. 10 D. 12, 6);

    ex die, in diem accipere, dare (1. 9 § 17 seq. D. 28, 5); (1. 14 eod.);

    posse usumfr. ex die legari, et in diem constat (1. 1 § 3 D. 7, 3);

    dies cedit, venit, pendet (см.);

    b) срок для совершения известного действия: dies (sc. bon. poss. agnoscendae) alicui non procedit (1. 9 D. 37, 1);

    diem (compromissi) proferre;

    si dies exitura est (1. 16 § 1. 1. 27 pr. 1. 33 D. 4, 8);

    dies actionis exit (1. 4 pr. D. 2, 7. 1. 3 D. 2, 12. 1. 1 § 1. 1. 21 pr. D. 4, 6. 1. 49 pr. D. 36. 1): dies iudicii, судебный срок (1. 2§ 3 D. 2, 11);

    in s. ad diem addicere (см addicere s. 2);

    c) cpoк уплаты, dies solvendae pecuniae, usurarum, operarum (см. cedere s. 7. b); (1. 8 § 3 D. 13,7);

    nisi sua quaque die usarae exsolverentur (1. 12 D. 22, 1); (1. 1 § 2 D. 2, 13);

    d) день смерти, diem suum s. ultimum obire;

    diem fungi, умереть (см. obire s. 2 и fungi s. 5).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > dies

  • 18 efficere

    совершать, а) делать = facere, constituere s. 4;

    actum effic. inanem (1. 11 D. 44, 7);

    actio efficitur utilis, inanis (1. 24 § 2 D. 40, 12);

    inutile effici legatum (1. 82 pr. D. 31);

    causa melior efficitur (1. 3 D. 20, 3. 1. 12 pr. D. 20, 6);

    res deterior effecta (1. 8 pr. D. 18, 6); (1. 9 D. 34, 4): - effici часто = fieri: debitor effectus (1. 9 § 7 D. 15, 1);

    heredem effici adeundo (1. 43 § 3 D. 28, 6), (l. 26 § 9 D. 12, 6);

    exheredatum effic. (1. 20 pr. D. 37, 4);

    pro parte intestatum effici (1. 19 D. 5, 2);

    effici sui iuris (1. 3 § 4 D. 14, 6. 1. 1 § 4 D. 15, 2. 1. 11 § 10. 11 D. 32);

    effici liberum, patremfam. (1. 15 D. 3, 5);

    ex libero servus effectus (1. 83 § 5 D. 45, l), compos mentis effectus (1. 1 D. 37, 3);

    effectus annorum XIV (1. 22 pr. D. 36, 2);

    pupilli, legitimae aetatis effecti (1. 2 C. 5, 46);

    effici maiorem (1. 3 § 1 D. 4, 4);

    effic. aliquem inter infames (1. 2 § 2 D. 3, 2); (1. 9 § 7. 1. 62 D. 41, 1);

    in domino alicuius effici (1. 9 § 1 D. 23, 3); (1. 7 § 3. 1. 9 § 1. 1. 27 eod.);

    fructus efficiuntur fructuarii, emtoris (1. 12 § 5 D. 7, 1. 1. 2 § 4 D. 41, 4), сделать: filia nubendo efficit dotem esse (1. 10 D. 23, 1): effic. legatum non deberi (1. 1 § 11 D. 35, 3);

    effic. aliter aquam fluere (1. 1 § 3 D. 43,13);

    ius dici causam perorari effic. (1. 1 pr. D. 2, 2. 1. 14 § 8 D. 38, 2), nihil. effic. (1. 29 § 1 D. 29, 1);

    b) осуществлять, сделать, оканчивать, (quod maior pars curiae effecit, pro eo habetur, ac si omnes egerint (1. 19 D. 50, 1);

    effic. opus (1. 13 § 10. 1. 24 § 3. 1. 51 § 1 D. 19, 2. 1. 113 pr. D. 45, 1); (1. 22 C. 6, 23);

    sponsalia effic. (1. 14 D. 23, 1);

    partus effectus - perfectus, развитый (1. 14 D. 1, 5. cp. 1. 135. D. 50, 16);

    c) составлять, plus quam hereditaria portio efficit (1, 31 D. 12, 6);

    tantundem, quod fundi pretium efficiat (1. 67 § 5 D. 31); (1. 88 § 3 D. 35, 2);

    effic. (quartam bonorum (1. 93 eod.).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > efficere

  • 19 excedere

    1) выходить, уходить, удаляться, exc. in exsiliut (1. 4 D. 48, 19. 1. 7 § 17 D. 48, 22); (1. 4 cit.); (1. 3. 15 D. 1, 18. 1. 32 D. 4, 6);

    exc. de utero matris (1. 15 D. 1, 5);

    exc. vita = decedere s. d. (1. 51 pr. D 9, 2).

    2) выходить из пределов, превышать: exc fines mandati (1. 5 pr. D. 17, 1);

    ius et causam pecuniae creditae (1. 24 D. 19, 5); (1. 18 D. 10, 3); (1. 1 § 12. 1. 61 67 D. 35, 2), dodrantis aestimationem (1. 29 D. 7, 1), exc. usuram legitimam (1. 14 § 26 D. 19, 1);

    facultates patrimonii (1. 36 D. 38. 2), si reditus excesserint, против. si quanto minores pervenerint (1. 12 D. 34, 1);

    actio in id, quod excedit (1. 7 § 6 D. 4, 3); (1. 15 § 2 D. 20, 1);

    exc. memoriam (1. 2. 3. D. 39, 3 1. 3 § 4 D. 43, 20), legitimum tempus (1. 32 D. 5, 1);

    excessisse aetatem, annum (1. 55 D. 7, 1 1. 5 D. 28, 1. 1. 69 § 1 D. 32).

    3) о времени: проходить, истекать = abire s. 2 (§ 9 J. 3, 9);

    si quinquennium excessit (1. 6 D. 24, 2. 1. 3 § 6 D. 49, 14. 1. 6 C. 7, 21);

    si necdum utilis annus excessit (1. 4 C. 3, 41); (1. 20 C. 5, 62. 1. 14 C. 9, 47).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > excedere

  • 20 institor

    тот, кто от имени собственника промышленного заведения, принципала ведет дела и вступает с посторонними лицами в разные сделки; заведующий, представитель, фактор или агент крупных торговцев. Ответственность господина, принципала осуществлялась иском, который назывался actшo institoria (§ 2 J. 4, 7. tit. D. 14, 3. C. 4, 25. - 1. 3 D. cit. cf. 1. 5 pr. § 1 seq. L 18. 19 § 1. 1. 20 eod. 1. 8 D. 14, 5. 1. 19 § 3 D. 5, 1. 1. 37 § 1 D. 26, 7. 1. 15 § 5 D. 4, 9. 1. 13 pr. 15 pr. D. 33, 7. Gai. IV. 71);

    quasi s. utilis instit. actio, exemplo s. ad exemplum institoriae actio (1. 31 pr. D. 3, 5. 1. 5 § 8. 1. 12. 16. 19. pr. D. h. 1. 1. 13 § 25 D. 19, 1. 1 5. 6 C. h. t).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > institor

См. также в других словарях:

  • Utilis — war eine französische Automarke. Inhaltsverzeichnis 1 Unternehmensgeschichte 2 Fahrzeuge 3 Literatur 4 Weblinks …   Deutsch Wikipedia

  • utilis — index beneficial, profitable, salutary Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • utilis —   L. useful.   1) Grain used as a cereal. Echinochloa utilis   2) culms used for timber. Fargesia utilis   3) peduncles used for manufacture of hats. Aristida utilis   4) culms used for paper making. Dinochloa utilis …   Etymological dictionary of grasses

  • utilis — /yiiwtalas/ In the civil law, useful; beneficial; equitable; available. Actio utilis, an equitable action. Dies utilis an available day …   Black's law dictionary

  • Utĭlis actio — (»nützliche Klage«) nannten die Römer ein Klagerecht, das durch die rechtserzeugenden Faktoren einem vorhandenen Klagerecht (actio directa) nachgebildet wurde …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • utilis — (лат.) полезный …   Словарь ботанических терминов

  • utilis — Useful: profitable; advantageous …   Ballentine's law dictionary

  • Pandanus utilis — Scientific classification Kingdom: Plantae (unranked) …   Wikipedia

  • Pandanus utilis —   Pandanus utilis …   Wikipedia Español

  • Betula utilis — Bouleau de l Himalaya …   Wikipédia en Français

  • Dypsis utilis —   Dypsis utilis …   Wikipedia Español

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»